Ο εκτοπισμός και η εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων ως τμήμα της εθνικοσοσιαλιστικής "Τελικής Λύσης" ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1943 και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1944. Συνολικά, 58.886 Εβραίοι της Ελλάδας, από έναν προπολεμικό πληθυσμό 71.611 ψυχών βρήκαν τον θάνατο στα γερμανικά στρατόπεδα εξόντωσης. Αυτός ο αριθμός αντιστοιχεί σε ποσοστό 90%, ένα από τα μεγαλύτερα στην κατεχόμενη Ευρώπη.

Ο ελληνικός εβραϊσμός ξεχώριζε για την πολιτιστική πολυμορφία του, αποτέλεσμα της εξέλιξης και των διαφορετικών προελεύσεων των διαφόρων κοινοτήτων. Το 1941, όταν τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στην χώρα, η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα ήταν εκείνη της Θεσσαλονίκης. Ο πληθυσμός της έφτανε τις 56.000, περίπου το 1/4 των κατοίκων της δεύτερης μεγαλύτερης ελληνικής πόλης και ήταν Σεφαραδίτες, απευθείας απόγονοι των Εβραίων της Ισπανίας που είχαν διωχθεί στα τέλη του 15ου αιώνα και είχαν εγκατασταθεί στην τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η κοινότητα διέθετε 35 συναγωγές, 16 συλλόγους, οκτώ εκπαιδευτήρια, δύο ορφανοτροφεία και πολλές βιβλιοθήκες, ενώ η περιουσία της ανερχόταν σε 56 εκατομμύρια Μάρκα. Τον Φεβρουάριο του 1943 οι Γερμανοί οδήγησαν όλους τους Θεσσαλονικείς Εβραίους σε γκέττο και σταδιακά τους εκτόπισαν στο στρατόπεδο του Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Δύο χρόνια αργότερα, ο εβραϊκός πληθυσμός της πόλης έφτανε τις 1.950 άνδρες και γυναίκες, το 96% της κοινότητας είχε εξοντωθεί. Η περιουσία είχε λεηλατηθεί, ενώ το εβραϊκό νεκροταφείο, με 500.000 σχεδόν τάφους, είχε ισοπεδωθεί πλήρως. Δημοτικές αρχές και πολίτες χρησιμοποίησαν τις ταφόπλακες για οικοδομικά υλικά. Στη θέση του νεκροταφείου σήμερα βρίσκεται το Αριστοτέλειο Πανεπίστήμιο Θεσσαλονίκης. Ακόμα 8.000 περίπου Εβραίοι από όλες τις υπόλοιπες κοινότητες, ανάμεσά τους οι Ρωμανιώτες των Ιωαννίνων, και οι κάτοικοι των απομονωμένων νησιωτικών κοινοτήτων (Ρόδος, Κως, Κέρκυρα, Κρήτη), συνελήφθησαν ομαδικά και εκτοπίστηκαν επίσης στο Άουσβιτς μεταξύ Μαρτίου και Αυγούστου 1944. Ένας αντίστοιχος περίπου αριθμός επέζησε είτε κρυπτόμενος, είτε καταφεύγοντας στη Μέση Ανατολή ή στις ανταρτοκρατούμενες περιοχές.

Παρά το μέγεθος της καταστροφής, η Ελλάδα είναι μια από τις τελευταίες χώρες που κάποιος θα συνέδεε με τα γεγονότα του Ολοκαυτώματος, ενώ τα γεγονότα μέχρι πολύ πρόσφατα δεν είχαν γίνει αντικείμενο καμίας επίσημης μνημόνευσης. Τη δεκαετία του '80, η ιστορία των Ελλήνων Εβραίων και η τραγική τους μοίρα παρέμενε αποκλεισμένη από το εθνικό αφήγημα. Το πρώτο βιβλίο για τα γεγονότα της γενοκτονίας κυκλοφόρησε το 1974 από δύο παράγοντες της ισραηλιτικής κοινότητας Θεσσαλονίκης (Μόλχο, Νεχαμά), με τίτλο αφιερωμένο στα θύματα: In Memoriam. Την εποχή που στην Δυτική Ευρώπη, το Ολοκαύτωμα είχε καθιερωθεί ως ερευνητικό θέμα, η Ελλάδα βρισκόταν ακόμα δεκαετίες πίσω, καθώς προείχε η επιστημονική αναψηλάφιση άλλων πτυχών της κατοχικής περιόδου και γενικά της δεκαετίας του '40, όπως η Αντίσταση και ο Δοσιλογισμός.